برای بسیاری از هواداران فوتبال، لیگ فوتبال انگلیس جزو بهترین لیگهای فوتبال در جهان شناخته میشود؛ لیگی که طرفدارانش از متعصبترین و وفادارترینها به حساب میآیند و جو حاکم بر فوتبال در این کشور هم در هیچ کجای دنیا پیدا نمیشود.
اما طی چند سال گذشته تجاری شدن فوتبال در جزیره باعث نارضایتی هواداران آن شده و طوری که آمار و ارقام نشان میدهد سال به سال حضور تماشاگران در استادیومها کمتر میشود. به همین خاطر مجلة «الف فروینده» بهدنبال روح فوتبال انگلیس رفته تا از نزدیک اوضاع را که گفته میشود در آستانه بحرانی شدن است بررسی کند.
وقتی به منطقة مرفهنشین «Barnes» نزدیکی «Themse» رفتیم، جایی که عاشقان فوتبال جزیره و کسانی که حرفی برای گفتن در این لیگ دارند برای صرف ناهار با یکدیگر قرار میگذارند، کمی شوکه شدیم، چون انتظاری که داشتیم، بیشتر از دیدن یک پیتزافروشی بود. شاید همین سادگی باعث شده تا رستوران «ریوا» تا این حد بین فوتبالدوستان محبوب شده باشد، البته کیفیت غذای ایتالیایی «ریوا» در منطقة جنوب غربی شهر لندن هم در نوع خود مشهور است.
سوءتفاهم نشود، هر کس میخواهد بداند فرانک لمپارد یا آرسن ونگر چگونه اشتهایی دارند، رستوران «ریوا» آدرس غلطی است. رستورانهای مشهور و گرانقیمتی چون «Langan's Brasserie» یا «IVY» که برای یک جمعه شب باید از یک سال قبل میز رزرو کرد، محل رفت و آمد مربیان و بازیکنان مشهور در لیگ برتر هستند.
اما «ریوا» با همة آنها فرق میکند و یک جو کاملا دوستانه و خانوادگی دارد. در اینجا کسانی برای صرف ناهار و شام با هم ملاقات میکنند که در پشت پردة فوتبال انگلیس نقش بزرگی دارند؛ کسانی که در چند سال گذشته پول زیادی را وارد این رشتة محبوب کردند، مثل رؤسای شرکتهای Octagon و یا IMG و همینطور مدیران شبکههای sky و BBC.
اما آدمهای زیادی هستند که ترجیح میدهند صورت این افراد را نبینند. مثل استیو براون 39 ساله. او یکی از طرفداران سرسخت آرسنال بوده و در حال حاضر مدیر هنری یک استودیوی عکاسی است. استیو براون که محل زندگیاش تنها چند کیلومتر با رستوران «ریوا» فاصله دارد، جزو آن دسته از طرفدارانی است که نسبت به تجاری شدن فوتبال در انگلیس اظهار نگرانی میکنند . همین هم باعث شده تا حدی از فوتبال لیگ برتر فاصله بگیرد.
او با عصبانیت دربارة انتقال اشلی کول به چلسی میگوید: «این بازیکن دلایل زیادی را برای پیوستناش به چلسی آورد، اما او فکر میکند که همه احمق هستند. کول فقط به خاطر این که به جای 100 هزار یورو، 120 هزار یورو در هفته حقوق میگرفت به چلسی رفت، یعنی حقوق یک سال من را تنها در عرض یک هفته به دست میآورد.
آنوقت چرا ما هواداران باید کسانی را الگوی خود قرار بدهیم که چنین درآمدهای بالایی دارند؟ این واقعا دیوانهکننده است و احساس میکنم دیگر نمیتوانم با چنین وضعیتی همچنان عاشق فوتبال در لیگ برتر باشم». به گفتة براون، خیلیها مثل او تصمیم گرفتند عشق به فوتبال را در لیگهای دسته یک، دو، سه و چهار جستوجو کنند؛ جایی که خبری از این پولها نیست.
شاید به همین خاطر است که باشگاه بزرگی چون چلسی، گاهی مجبور میشود بلیتهای ورزشگاه اختصاصی خود را طی یک حراج به فروش برساند. از طرفی وقتی یک خانوادة چهار نفری باید برای دیدن یک مسابقة جذاب، مبلغ 200 پوند را پرداخت کنند، با توجه به وضعیت اقتصادی، ترجیح میدهند در خانه به تماشای مسابقه بپردازند.
اما چگونه میتوان بعد از سالیان زیاد وفاداری، یک باره به چیزی که با تمام وجودت دوستش داشتهای، پشت کنی؟ استیو براون در جواب این سؤال گفت که بهترین تصمیم زندگیاش، تحریم مسابقات فوتبال لیگ برتر بوده. براون معتقد است شور و هیجان از دست رفتهاش را دوباره در فوتبال لیگهای دسته پایین پیدا کرده.
طرفدار سابق آرسنال میگوید برخلاف لیگ برتر که در پایان هر فصل، منچستر، چلسی، لیورپول و آرسنال هستند که کاپ قهرمانی را بین خود تقسیم میکنند، در لیگهای پایینتر رقابت میان همه تیمها باعث جذابیت فوقالعاده مسابقات شده: «اینکه الان طرفدار تیمی هستیم که به تعداد بازیهای بردهاش، شکست هم خورده باعث خوشحالیام است».
این جمله نشان میدهد طرفداران چهار تیم بزرگ انگلیس از پیروزیهای مکرر تیمهایشان که تنها به خاطر وضعیت اقتصادی بد دیگر تیمها به دست میآید، ناراضی هستند! خصوصا طرفداران آرسنال. براون معتقد است از بچگی خیلی به این بردهای متوالی آرسنال عادت نداشته و به همین خاطر وضعیت فعلی این تیم برای او تا حدودی غیر عادی به نظر میرسد.
از دیگر خصوصیات خوب لیگهای دستة پایین به این نکته میتوان اشاره کرد که هواداران، بسیار به تیمهای محبوبشان نزدیک هستند و هنگام تمرین میتوانند با حضور در باشگاه با بازیکنان و مربیان خود صحبت کنند. اما در تیمی مثل آرسنال، برای دیدن تمرین این تیم، ابتدا باید بلیت 40 پوندی تهیه کنی، با این حال به کنار زمین هم نمیرسی و باید از روی سکوها آن هم طبقات بالا تمرینات تیم مورد علاقهات را تماشا کنی.
براون میگوید:«از این که دوباره میتوانم بوی چمن را حس کنم و صدای به هم خوردن استخوانهای پای بازیکنان را بشنوم احساس میکنم دوباره متولد شدهام، به این میگویند یک عشق واقعی به فوتبال». مارک پیتر تانسلی یکی دیگر از طرفداران آرسنال که30 سال است زندگیاش را صرف فوتبال کرده، میگوید: « متأسفانه، هیچ چیز مثل سابق نیست.
وقتی فرزند 16سالة من وسط بازی آرسنال، تصمیم میگیرد پشت کامپیوتر بنشیند، نشان میدهد که دیگر برایش دیدن مسابقه تا پایان آن ارزشی ندارد. این بسیار نگران کننده است». تانسلی، مسؤولان آرسنال را مقصر میداند و میگوید کسانی هم که هنوز به ورزشگاه امارات میروند تنها برای لذتهای مقطعی در آنجا حضور پیدا میکنند و هیچکدام از آنها حتی نام بازیکنی را که دهسال پیش در آرسنال حضور داشته به یاد نمیآورند.
به پیشنهاد چند جوان انگلیسی، برای اینکه بیشتر با روح فوتبال در این کشور آشنا بشویم، به دیدن مسابقه فوتبال میان دو دانشگاه بزرگ در انگلیس یعنی آکسفورد و کمبریج رفتیم؛ دوئلی که بسیار محبوب است. حتی با وجود اینکه دو باشگاه آکسفوردیونایتد و کمبریج یونایتد از لیگ دسته دو به پایینتر سقوط کردهاند اما طرفداران آنها همچنان با تعصب خاصی بازی تیمهای خود را دنبال میکنند.
دیداری که میان دو تیم برگزار شد، فوقالعاده جذاب و دیدنی بود و به جرأت میتوان گفت دو هزار نفری که در ورزشگاه بودند، حال و هوای یک مسابقه لیگ برتری را به وجود آورده بودند. در پایان، آکسفورد سه بر صفر رقیب دیرینهاش را شکست داد و نکتة جالب اینجا بود که هواداران کمبریج همانند یک قهرمان، تیم خود را تا رختکن بدرقه کردند. لیدر هواداران این تیم گفت:«همة ما جزو خانوادة کمبریج هستیم . چنین روزهایی را هم تجربه کردهایم و شکست و پیروزی برایمان فرقی نمیکند».
فردای آن روز وقتی با قطار، لندن را به مقصد ویگان که در نزدیکی منچستر است ترک کردیم، حین سفر کاملا حیرتزده شدیم. تمام قطار پر شده بود از طرفداران تیم منچستر سیتی که برای دیدن بازی تیمشان به شهر خود شان میرفتند. آنها کسانی بودند که به خاطر موقعیت شغلیشان در لندن زندگی میکردند. یکی از این هواداران گفت وقتی قرار باشد منچستر سیتی به میدان برود، حتی کار هم نمیتواند جلوی رفتن آنها را به ورزشگاه بگیرد.
هواداران منچستر سیتی بعد از طی مسافتی500کیلومتری سر موقع به مقصد خود میرسند،اما تیم آنها طی 90دقیقه چهار گل دریافت میکند تا شکست سنگینی را پذیرا باشد. این باخت به قدری دردناک بود که استیوارت پیرس، بازیکن سابق تیم ملی انگلیس و سرمربی منچستر سیتی به میان هواداران رفت و از آنها عذرخواهی کرد. خصوصا از آنهایی که مسافت زیادی را برای دیدن این مسابقه طی کرده بودند.
از ویگان به منچستر میرویم تا سری به هواداران تیم محبوب این شهر بزنیم، اما در آنجا همانند لندن، تعداد زیادی از طرفداران منچستر یونایتد دیگر به استادیوم نمیروند. حتی داربی شهر منچستر هم دیگر رونق فصلهای گذشته را ندارد. نایل گرینهالف و روب پرین از طرفداران متعصب منچستر بودهاند اما ماههاست که برای هیچ بازیای به استادیوم نرفتهاند.
نایل میگوید:« با قیمتهای بالای بلیت، رفتن به اولدترافورد تبدیل به رویا شده ؛ 35 پوند برای یک مسابقه!». همین باعث شده تا این جوان، طرفدار بولتون بشود و با قیمت 250پوند، کارت یکساله مسابقات این باشگاه را تهیه کند. خودش میگوید بدون فوتبال نمیتواند زندگی کند و حتما باید حداقل ماهی دو بار به استادیوم برود. روب پرین هم دربارة منچستر یونایتد میگوید:«چرا باید همچنان طرفدار تیمی باشم که دیگر هویت انگلیسی ندارد؟ این باشگاه برای هواداران خود هیچ ارزشی قائل نیست.
دو هوادار جوان منچستر همچنین نسبت به حضور هولیگانها در ورزشگاهها هم اظهار نگرانی کردند، چون این مسأله باعث شده تا خیلی از خانوادهها از رفتن فرزندان خود به ورزشگاه جلوگیری کنند.
بسیار ناراحتکننده است. در این کشور، گفته میشود وقتی تیمی به فینال جام حذفی راه پیدا میکند، از هر 20 طرفدار این تیم، یک نفر ممکن است دیدن مسابقة فینال را به دنیا آمدن فرزندش ترجیح دهد، بنابراین در چنین کشوری مشکلات اینچنینی آینده فوتبال را تهدید میکند. اکثر طرفداران منچستر از حضور ثروتمندانی چون آبراموویچ، رئیس روسی باشگاه چلسی به شدت نگران هستند، زیرا از این هراس دارند که منچستریونایتد هم سرنوشتی بهتر از چلسی نداشته باشد.
از دیگر مشکلات فوتبال انگلیس میتوان به آزادی بیش از حد مطبوعات اشاره کرد. به طوری که هر چه دلشان میخواهد میتوانند بنویسند. یکی از دلایل اصلی که «لوئیز فیلیپه اسکولاری» سرمربی نامدار برزیلی تیم ملی پرتغال،حاضر نشد به انگلیس بیاید، مطبوعات این کشور بودند.
زیرا آنها حتی برای خارجیها هم هیچ احترامی قائل نمیشوند و سون گوران اریکسون، سرمربی سابق تیم ملی انگلیس این را به خوبی میداند. مارتین بوچان بازیکن سابق منچستریونایتد و تیم ملی اسکاتلند که سال1984 با ورزش فوتبال خداحافظی کرد میگوید: «به هیچوجه به فوتبالیستهای امروزی حسودیام نمیشود و خوشحالام که در این دوران فوتبال بازی نمیکنم».
اشاره بوچان به این است که امروزه هر جوانی یک دستگاه تلفن همراه دارد که همگی دارای تکنولوژی فیلمبرداری و عکسبرداری هستند و با توجه به علاقة آنها به فوتبال، تمام زندگی خصوصی بازیکنان زیر ذرهبین قرار دارد.
تنها کافی است یک نفر دست از پا خطا کند تا روز بعد تیتر یک تمام مطبوعات در انگلیس بشود. به گفته بازیکن سابق تیم ملی اسکاتلند، این نوعی فشار روحی و روانی است که کنار آمدن با آن بسیار دشوار است. حتی فدراسیون فوتبال در انگلیس هم هیچ کاری در حمایت از بازیکنان شاغل در این کشور نمیتواند بکند و تنها فدراسیونی است که در اروپا، به طور کامل تحت سلطة باشگاههای بزرگ انگلیسی قرار دارد.
به هر حال فوتبال انگلیس در قرن بیست و یکم، در آستانه یک خطر جدی قرار دارد؛ ورزشی که با فرهنگ ملی مردم جزیره گره خورده و مردم این کشور معتقدند قلب فوتبالیستها فقط در انگلیس میتپد.
منبع: freunde 11